Chúng ta đều biết, vitamin D có vai trò rất quan trọng đối với trẻ nhỏ, giúp phát triển hệ xương vững chắc và phòng chống còi xương. Chính bởi vậy, việc tắm nắng, bổ sung vitamin D cho con luôn được các mẹ chú trọng ngay sau khi sinh. Tuy nhiên, tắm nắng có giúp cơ thể trẻ tổng hợp đủ vitamin D hay không? Bổ sung vitamin D sao cho đúng? Hôm nay hãy cùng mình tìm lời giải nhé!
MỤC LỤC
Vai trò của vitamin D
Trước hết, chúng ta cần hiểu vai trò của vitamin D là như thế nào đối với cơ thể. Hầu hết cha mẹ đều biết tác dụng phòng chống còi xương của vitamin D. Nhưng thật ra vitamin D có rất nhiều vai trò tuyệt vời khác nữa. Vitamin D kích thích hoạt động của các tế bào lympho T, B, giúp tăng cường sức đề kháng. Do đó, trẻ thiếu vitamin D dễ mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn như viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi…
Bên cạnh đó, vitamin D còn có tác dụng bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng, các bệnh tự miễn như đa xơ cứng, viêm khớp dạng thấp. Bổ sung đầy đủ vitamin D ngay từ khi còn nhỏ có thể ngăn ngừa các bệnh tim mạch và đái tháo đường trong tương lai.
Nguồn: Dreamstime.com
Vitamin D quan trọng và cần thiết như vậy, từ ngày xửa ngày xưa các cụ đã truyền tai nhau về câu chuyện cho trẻ tắm nắng buổi sáng để tổng hợp vitamin D. Tuy nhiên,…
Tắm nắng có nguy cơ gây hại nhiều hơn là có lợi
Vitamin D được gọi là “vitamin ánh nắng mặt trời” vì cơ thể có thể tự sản xuất khi da tiếp xúc với ánh nắng. Dẫu biết lý thuyết là như vậy, nhưng trên thực tế, việc tắm nắng cho trẻ dường như sẽ gây hại nhiều hơn là có lợi.
Thứ nhất, sự tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Mùa trong năm: mùa đông ánh nắng yếu hơn mùa hè.
- Thời gian trong ngày: tia UVB mạnh nhất vào buổi trưa (10-15h) chứ không phải sáng sớm.
- Vĩ độ: càng xa xích đạo càng ít nhận được ánh sáng mặt trời.
- Độ cao, ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng tới khả năng tổng hợp vitamin D của da.
- Sắc tố da: khả năng tổng hợp vitamin D của da sậm màu kém hơn da trắng.
- Sử dụng kem chống nắng hay không.
Cho đến hiện tại, chưa có bất kỳ nghiên cứu nào chỉ ra rằng, ở vùng nắng như thế nào, tắm nắng trong bao lâu thì đủ cung cấp vitamin D cho trẻ.
Thứ hai, tia UVB là tác nhân gây cháy nắng và ung thư da. Mặc dù nguy cơ ung thư da ở người da màu chúng ta thấp hơn ở người da trắng nhưng nguy cơ ung thư da vẫn là điều đáng lo ngại ở trẻ em.
Do đó, Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) đã khuyến cáo KHÔNG nên để trẻ dưới 6 tháng tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Trẻ lớn tuổi hơn cần trang bị kính mát, mũ và kem chống nắng.
Việc chạy chơi ngoài trời một cách tự nhiên của trẻ được khuyến khích để giúp phát triển kỹ năng vận động cho trẻ, tuy nhiên vẫn cần phải sử dụng các trang bị chống nắng.
Vì vậy, thay vì cho trẻ tắm nắng, cha mẹ có thể bổ sung vitamin D cho con qua đường uống theo liều lượng cho phép để đảm bảo nhu cầu phát triển của trẻ.
Bổ sung vitamin D cho trẻ, bao nhiêu là đủ?
Theo Viện Y học (IOM: Institute of Medicine) của Mỹ khuyến cáo trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi cần 400 IU (đơn vị quốc tế) vitamin D mỗi ngày để giúp cơ thể hấp thụ canxi, xây dựng hệ xương chắc khỏe và ngăn ngừa bệnh còi xương.
Nhiều người nghĩ rằng, trẻ bú mẹ kết hợp với tắm nắng buổi sáng sẽ không bị thiếu hụt vitamin D. Tuy nhiên, sữa mẹ không có đủ lượng vitamin D cần thiết hàng ngày cho bé. Do đó, tất cả trẻ bú mẹ hoàn toàn và không hoàn toàn (vừa bú mẹ vừa bú sữa công thức) cần bổ sung 400 IU vitamin D mỗi ngày bắt đầu ngay sau khi sinh.
Đối với những trẻ bú sữa công thức hoàn toàn thì không cần bổ sung vitamin D bởi hầu hết các loại sữa hiện nay đều chứa 400 IU vitamin D trong mỗi lít sữa. Do đó với trẻ bú từ 1 lít sữa công thức mỗi ngày đã nhận đủ lượng vitamin D cần thiết.
Ngoài ra, trẻ em trên 1 tuổi và thanh thiếu niên cần bổ sung ít nhất 600 IU vitamin D mỗi ngày.
Khi nào thì trẻ bị quá liều vitamin D?
Vitamin D cần thiết cho sự phát triển của xương, đồng thời có vai trò trong việc ngăn ngừa một số vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, quá liều vitamin D trong thời gian dài có thể gây tích tụ quá nhiều canxi trong cơ thể (tăng canxi huyết). Điều này có thể làm suy yếu xương và gây hại cho thận và tim.
Các biểu hiện quá liều thường không đặc trưng và rõ ràng trong thời gian đầu như chán ăn, buồn nôn, suy nhược, ngủ lịm, mất nước, táo bón, đau nhức xương, cáu kỉnh và quấy khóc.
Cách đây vài hôm, một người bạn của tôi đã nhờ tôi tư vấn về việc có nên bổ sung vitamin D cho con của bạn ấy hay không. Giống như nhiều bà mẹ khác, bạn tôi cũng bày tỏ lo ngại rằng bổ sung vitamin D khiến trẻ biếng ăn hay vôi hóa xương sớm. Tuy nhiên điều này sẽ không xảy ra nếu trẻ được bổ sung đúng liều lượng cho phép.
Vì vậy, cha mẹ có thể yên tâm bổ sung vitamin D cho trẻ trong liều lượng an toàn để đảm bảo đáp ứng nhu cầu của trẻ. Ví dụ:
- Trẻ đang bú sữa mẹ cùng 500ml sữa công thức, nghĩa là trẻ được cung cấp khoảng 200 IU vitamin D mỗi ngày. Khi đó, mẹ có thể cho trẻ uống 400 IU vitamin D / ngày thì vẫn nằm trong liều an toàn.
- Tuy nhiên, nếu trẻ đang sử dụng một số sản phẩm hỗ trợ tăng cường sức khỏe khác, mẹ cần kiểm tra lại thành phần trong sản phẩm đó có chứa vitamin D hay không và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ bổ sung vitamin D.
Không phải chỉ trẻ sơ sinh mới cần bổ sung vitamin D
Hầu hết cha mẹ nghĩ rằng chỉ trẻ nhỏ mới cần bổ sung vitamin D. Nhưng thực ra mọi lứa tuổi đều có nguy cơ thiếu và cần bổ sung vitamin D.
Vitamin D được cung cấp từ thức ăn và do cơ thể tự tổng hợp khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, vào mùa đông, khi ánh sáng mặt trời không đủ, có thể bổ sung vitamin D bằng đường uống.